بدون تردید روایات مسند و صحیح یکی از گنیجینه‌های ارزشمند در تبیین آیات و رمزگشایی از آنها و تأویل متشابهات است. دستیابی به روایاتی که هم به لحاظ سندی و هم به لحاظ متنی بتواند چنین نقشی را در فهم آیات قرآن کریم ایفا کند، همواره وجهة همّت قرآن پژوهان به ویژه در تفاسیر اثری بوده است؛ امّا مشکل اساسی موجود در نوع تفاسیر اثری یعنی «حذف اسانید روایات» موجب گردیده که احراز نسبت روایات به معصوم دستخوش تردید جدّی گردد؛ توجه به جنبه فقه الحدیثی و متنی روایات هر چه بیشتر ضرورت می‌یابد.در این راستا از آنجا که در بسیاری از تفاسیر مأثور گردآوری روایات به منظور حفظ آنها از نابودی مورد اهتمام مفسران بوده، روایات صحیح و سقیم با هم آمیخته شده و گاه روایات ضعیف و حتی موضوع و مجعول در تفاسیر اثری جای گرفته است، به گونه‌ای که برخی از تفاسیر روایی سنّی و شیعی را با آسیب اساسی مواجه ساخته است. از آنجا که بر اساس روایات معصومین (ع) یکی از معیارهای اساسی در صحت و سقم روایات، عرضه‌ی آن به قرآن کریم است، در این پژوهش، روایات تفسیر نورالثقلین حویزی ذیل برخی از آیات با توجه به این معیار فقه الحدیثی مورد بررسی قرار گرفته است. این بررسی بیانگر آن است که برخی از این روایات علاوه بر تعارض و عدم مطابقت با مسلّمات عقلی و مسلّمات علمی و مانند آن، با آیات محکم قرآن کریم نیز سازگاری ندارند.
Review of Figh al-hadith on the narratives of interpreting Noor al-thaghalein based on Quranic evidences
نویسندگان [English]
Rahmat Allah Abdollahzadeh Arani1؛ khadijeh khedmatkar2
چکیده [English]
There is no doubt that authentic traditions are of great value in interpreting verses, decoding them, and explaining its obscurities. Quranic scholars, particularly in tradition- oriented exegeses, have always sought traditions whose isnad and text can play such a role in understanding the Qur’an. Nonetheless the main widespread problem in tradition- oriented exegeses i.e. “removing the isnad” has made the attribution of these traditions to the Infallible, subject of great criticism and serious uncertainty, leading to a greater demand for text analysis and hadith comprehension.
Many tradition – oriented exegeses, being concerned with sustenance of hadiths, have collected every hadith despite its weak authenticity ; thus both sound and weak hadiths and even faked ones have been reported in these exegeses and this is considered a severe flaw to such Sunni and Shiite commentaries. On the other hand, one of the main criteria of identifying sound hadiths is evaluating it by the Qur’an. In this article, some of the traditions mentioned in Nur -ol-Thaghalayn exegesis have been assessed employing this criterion. This study shows that a number of these hadiths, in addition to their inconsistency with reason and scientific data and etc. are in conflict with obvious quranic verses.
کلیدواژه‌ها [English]
Qur’an, Traditions, Hadith comprehension (fegh-ol-hadith), text criticism, Nur -ol-Thaghalayn
مراجع
قرآن کریم.
- ابن حنبل، احمد(1412ق)، مسند احمدبن حنبل، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
- ابن شهر آشوب مازندرانی، محمدبن علی(1410ق)، متشابه القرآن و مختلفه، قم: انتشارات بیدار.
- ابن عاشور، محمدبن طاهر(بی‌تا)،التحریر و التنویر، بیجا، بینا.
- ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمرو (1419ق)، تفسیر القرآن العظیم، چاپ اول، تحقیق محمد حسین شمس الدین، بیروت: دارالکتب العلمیه.
- ابوریه، محمود(1427ق)، اضواء علی السنه المحمدیه او دفاع عن الحدیث، چاپ اول، بیجا: دار الکتب الاسلامی.
- ابوشهبه، محمدبن محمد(1408ق)، الاسرائیلیات و الموضوعات فی کتب التفسیر، چاپ چهارم، قاهره: مکتبه السنه.
- بیضاوی، عبدالله بن عمر(1418ق)؛انوار التنزیل و اسرار التأویل، تحقیق محمدعبدالرحمن المرعشلی، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
- حجتی، محمدباقر(1382)، اسباب النزول، چاپ نهم، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
- حرعاملی، محمدبن حسن(1414ق)، تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، چاپ دوم، قم: مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث.
- رازی، فخرالدین ابوعبدالله محمدبن عمر(1420ق)، مفاتیح الغیب، چاپ سوم، بیروت: دارالاحیاء التراث العربی.
- رشید رضا، محمد(بی‌تا)،تفسیر المنار، چاپ دوم، بیروت: دارالمعرفه.
ابتدای صفحه