نقد و بررسی دیدگاه جرالد هاوتینگ در کتاب بت‌پرستی و ظهور اسلام

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه تهران؛

2 دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشگاه تهران

چکیده

جرالد هاوتینگ، از شاگردان ونزبرو، در کتاب بت­پرستی و ظهور اسلام، محیط ظهور اسلام و قرآن را بررسی کرده و معتقد است تثبیت و تدوین قرآن را نمی­توان به دو شهر مکه و مدینه و نیز دوران حیات پیامبر (ص) محدود کرد؛ زیرا در شکل‌گیری سنت دینی‌ای بزرگ مانند اسلام نمی­توان صرفاً بر نقش یک فرد و یک محدودة زمانی کوتاه تکیه کرد؛ بلکه ظهور چنین دینی نیازمند زمانی طولانی و منطقه‌ای کاملاً وسیع است. او در کتاب خود، در‌کنار عرضة شواهد و قراین مختلف، از روش تحلیل ادبی متن قرآن نیز برای اثبات دیدگاهش استفاده کرده است؛ بدین صورت که مشرکان و ویژگی­های این گروه را در قرآن بررسی کرده و کوشیده است نشان دهد آن‌ها افرادی بت­پرست به‌معنای واقعی کلمه نبوده­اند. وی این گروه را یکتا‌پرستانی دانسته است که قرآن در گفتمانی جدلی، آنان را «مشرک» خطاب کرده است؛ بنابراین، مخاطبان قرآن را یکتا‌پرستانی دانسته است که از‌قضا، در محیط زندگی پیامبر (ص) و به‌ویژه مکه، حضوری چندان درخور توجه نداشتند. جرالد در مقدمة کتابش گفته است این نظر را که قرآن به بت­پرستان واقعی حمله کرده است، تنها می­توان در تفسیر‌های روایی از این کتاب آسمانی یافت و از آیات قرآن، چنین مطلبی برداشت نمی­شود. او معتقد است این فهم روایی که اسلام را نتیجة مجادله با بت­پرستان حجاز می­داند، اسلام را از کل سنت یکتا‌پرستی جدا می‌کند؛ زیرا همة ادیان مبتنی‌بر یکتا‌پرستی، در‌اثر مجادله با دیگر گروه‌های یکتا‌پرست شکل گرفته و سپس تکامل یافته­اند. در این مقاله، دیدگاه هاوتینگ در این کتاب را بیان و نقد کرده‌ایم.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A critical study of Gerald R. Hawting’s viewpoints in his book” "The Idea of Idolatry and the Emergence of Islam"

نویسندگان [English]

  • Azam Puyazade 1
  • Maryam Peyrovan 2
1 Assistant professor at University of Tehran;
2
چکیده [English]

Gerald R. Hawting, John Wansborough’ student, in his book "The Idea of Idolatry and the Emergence of Islam" Hawting speaks about the environment in which Islam and Quran emerged. He believes that the composition and canonization of Quran is neither limited to the two city of Mecca and Medina nor the life of the Prophet (SAWA). In the development of such vast religious tradition like Islam , we cannot emphasize on the role of one person or a limited period; rather, this is in need of a longer period of time and a much vaster  region. In his book, he applies literal criticism to Quran, besides many different arguments to verify his claim. For example he has discussed about the term” mushrikun” and their attributes in Quran, claiming they were not real idolaters. He believes that they were monotheists, but they were called mushrik polemically whereas there were not any monotheists in Hijaz at the time of the Prophet (SAWA); therefore  Quran belongs to another time and place. In the preface of his book, Hawting has declared that only on the basis of traditional exegesis of this scripture, it can be said that Quran has confronted real idolaters, otherwise this cannot be understood  from the verses themselves. He maintains that this traditional understanding ,detaches Islam from the whole monotheist tradition; whereas all monotheist religions have emerged from confronting other monotheist groups. This article argues about the main ideas of Hawting in his book "The Idea of Idolatry and the Emergence of Islam".

کلیدواژه‌ها [English]

  • polytheism
  • idolatry
  • mushrikun
  • traditional approach
  • skeptical approach
  • polemical discourse