نوع مقاله : پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه بوعلی سینا
2 استاد تمام دانشگاه بوعلی سینا
3 دانشگاه بوعلی سینا، گروه زبان و ادبیات عربی
چکیده
تازه های تحقیق
پس از نقد ساختاری این خطبه به روش توصیفی تحلیلی و با رویکرد زبانشناختی عناصر و اجزای تشکیل دهنده این اثر ادبی و هنری به عنوان یک اثر ادبی مطلوب و قابل قبول، فرض اینکه نامگذاری خطبه به «اشباح» درواقع اذعان مخاطبان به محدویت ادراکی خودشان بوده است به اثبات رسید.
عامل ایجادگر این تجربه وجدانی نسبت به محدودیت ادراکی در مخاطبان این پیام، درواقع فقدان امکان صدق و کذب پیامهای ارجاعی ارسال شده است، چرا که صدق و کذب نیازمند وجود مصداق خارجی یا وجدانی نزد مخاطب است و مفاهیم ارائه شده در این خطبه بیشتر فراتر از ادراک حسی یا وجدانی بشر هستند.
به شهادت محتوای خطبه، هر یک از ارکان ارتباط کلامی شامل گوینده، پیام و زمینه، و رمزگردانی که اداره و سازمانبندی آن به عهده گوینده است، به طرز ماهرانه و صادقانه و استواری مدیریت و ارسال شدهاند و گوینده تلاشی شایان در ارسال پیامهای خود و یاری مخاطب در درک آن داشته است، و بخش دوم پیام شامل شنونده، جهاز دریافت، و رمزگردانی به علّت محدودیت قوای ادراکی مخاطب، که شاید بتوان آن را جزئی از جهاز دریافت در نظر گرفت، با اختلال مواجه بوده و هست.
اختلال دریافت در مخاطبان دیروز و امروز وجود داشته امّا دایرهی ادراکی مخاطبان دیروز این خطبه به مراتب محدودتر از دایرهی ادراکی مخاطبان امروز بوده است؛ لذا مجهولات مخاطب امروز با در نظر گرفتن آگاهی فلسفی و علمی وی، بیشتر به ساحت شناخت فرشتگان محدود میشود که بخش زیادی از این کلام قابل استناد به آیات قرآن میباشد و الباقی هم برای عارفان و سالکان حقیقی قابل صدق و کذب است.
محدودیت ادراکی مخاطبان که کار را هم بر گوینده و هم بر ایشان دشوار میساخت؛ باعث شد گوینده با روشی حکیمانه و غیر مستقیم و با فعال کردن درک حضوری مخاطبان، ایشان را به محدودیت ادراکی خویش آگاه نمود و او را از مسیر خطا به مسیر ثواب هدایت نمود و موجبات حرکت مخاطب به سمت حمد پروردگار را از ابتدا تا به انتهای خطبه فراهم نمود.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
Roman Jacobsen, one of the founders of the Prague School of Role-Oriented Linguistics, believes that every linguistic construct has a purpose that must be explained in terms of its communication objectives, and that linguistic constructs are based on the centrality of each of the six pillars of the message: speaker, listener, message, message context, communication tool, and message components, which have six functions: emotional, persuasive, literary, referential, empathetic, and cryptic. The Ashbāh Sermon consists of a collection of referential sentences that have been delivered for educational purposes; Commentators disagree about the name of this sermon. This paper aims to understand the reason for naming this sermon and the effect of verbal communication process on this naming, assuming that the naming is in fact the perceptual limitation of human beings and Imam’s knowledge to this matter. The research method is descriptive-analytical with a linguistic approach, in the light of which the elements of the messages of this sermon based on Roman Jacobsen’s theory are examined in order to answer the question of “which feature of verbal communication is used by Imam (AS) to create this perception in the audience of human perceptual limitations?” Finally, it is proved that Imam (AS) by using the possibility of truth and falsity of reference messages, succeeded in creating a conscience understanding of human perceptual limitations in the audience.
کلیدواژه‌ها [English]
)
