بررسی جایگاه متفردات حدیثی دعائم الاسلام در حدیث امامیه

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

دانش آموختۀ دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران.

چکیده

مهمترین میراث روایی و فقهی اسماعیلیان، کتاب دعائم الاسلام نوشتۀ ابوحنیفه قاضی نعمان مغربی (د 363ق) ـ داعی بزرگ اسماعیلیه و قاضی القضاة حکومت اسماعیلی فاطمیون ـ است. این کتاب حاوی حجم گسترده‌ای از روایات اهل بیت علیهم السلام در موضوعات متنوع فقهی است. بیش از 14 درصد از روایات دعائم الاسلام، نسبت به حدیث امامیه متفرد و در هیچ یک از منابع روایی موجود امامیه اثری از آنها دیده نمی‌شود. ارسال روایات و غیرامامی بودن مؤلف کتاب، از مهمترین عوامل بی‌توجهی به این میراث بازمانده از قرن چهارم به شمار می‌آیند. جستار حاضر، با چشم‌پوشی از نقد سندی، قضاوت پیرامون میراث حدیثی شیعیان اسماعیلی را به سنجۀ نقد محتوایی و تعیین میزان تناسب آن با حدیث امامیه واگذار می‌کند. برای این منظور، ضمن بررسی علل و زمینۀ تفرّد روایات دعائم الاسلام، به واکاوی تأثیر متفردات حدیثی آن در معارف امامیه پرداخته است. بر اساس نوشتار حاضر، متفردات حدیثی دعائم الاسلام، همسو با معارف حدیثی امامیه بوده و مهمترین عامل تفرد آنها اهتمام ویژۀ مؤلف به گردآوری روایات باب قضا است. از مهمترین کارکردهای این روایات در فقه امامیه می‌توان به ارائۀ مستند روایی برای فتاوی مشهور، کمک به کامل شدن فهم برخی روایات و طرح برخی فروعات جدید فقهی اشاره نمود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Examining the position of motafarred hadiths on the D'a'im al-Islam in Imami hadith

نویسنده [English]

  • seyyed hossein fallahzadeh
PhD graduate in Quran and Hadith. Kashan University, Kashan, Iran
چکیده [English]

The most important narrative and jurisprudential heritage of the Ismailis is the book Dua'im al-Islam written by Abu Hanifa Qadi Noman al-Maghrib (363 AH) - the great Da'i of Ismailia and the judge of the Fatimid Ismaili government. This book contains a large volume of hadiths of Ahl-ul-bayt on various jurisprudential subjects. More than 14 percent of the hadiths of Da'a'im al-Islam are separate from the hadith of the Imamiyyah, and there is no trace of them in any of the existing narrative sources of the Imamiyyah. The Ersal of traditions and non-Imam authorship of the book are among the most important factors of neglecting this legacy from the 4th century. The present essay, ignoring the Evaluation of hadith document, leaves the judgment about the hadith Ismaili to determining the degree of its compatibility with the Imamiyyah hadith. According to the present article, the hadiths of Da'aim al-Islam are in line with the Imamiyya hadith, and the most important factor of their uniqueness is the special effort of the author to collect the Judging hadiths. One of the most important functions of these hadiths in Imamiyyah jurisprudence is to provide a narrative document for famous fatwas, help to complete the understanding of some hadiths and plan some new branches of jurisprudence.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "
  • D'
  • a'
  • im al-Islam"
  • Qadi Nu'
  • man"
  • Ismaili hadith"
  • ، "
  • Imami hadith"

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 27 آذر 1402
  • تاریخ دریافت: 22 اردیبهشت 1402
  • تاریخ بازنگری: 26 آذر 1402
  • تاریخ پذیرش: 27 آذر 1402