مروری بر تاریخ « اختیار» در قرائات و ضوابط قرائات معتبر

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

دانشیار دانشگاه الزهرا

چکیده

اختیار در قرائات از مباحث مهمی است  که با ضوابط و معیارهای خاص آن قرائات صحیح مشخص می شود. پس مسلم است که به طور غیر رسمی، اختیار در قرائات از اواخر قرن اول پدید آمده بود و این جریان با اقدام ابن مجاهد در اول قرن چهارم و عنایت ویژه به قرائات سبع محدود شد، هرچند هم زمان با ابن مجاهد و پس از او دانشمندانی به اختیار در قرائات پرداختند.
 
این بحث بیش تر مورد توجه دانشمندان اهل سنت و تا حدودی مورد قبول علمای شیعه بوده است و دانشمندانی چون ابن محجاهد ( متوفی 324)، ابن شنبوذ ( متوفی 327)، ابن خالویه ( متوفی 370) و ابن الجزری ( متوفی 833) و ... ملاک هایی برای تشخیص قرائات صحیح ارائه داده اند که صحت سند، موافقت با وجهی از قواعد زبان عربی و موافقت با رسم مصحف عثمانی مشهورترین آن است. از قرآن پژوهان شیعه، محمد هادی معرفت ملاک هایی برای تشخیص قرائات صحیح ارائه کرده است. در نوشتار حاضر به تعریف اختیار، تاریخچه بحث و معیارها و ضوابط آن پرداخته ایم.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Review on Chronology of Selecting "readings" of Qur'an and the Norms for Canonical Ones

نویسنده [English]

  • Bibi Sadat Razi Bahabadi
Associate Professor of Alzahra University
چکیده [English]

Selecting "readings" (Qira'at) is an important issue with certain norms and
criteria for distinguishing the correct ones. Deciding on readings has at least
raised at the late first century, informally. At the beginning of fourth century
due to measures taken by Ibn-e Mujahid and his special focus on seven
readings, this campaign has been limited; although at the same time and later
on, experts still chose in between readings. This subject has been mostly favoured by Sunni scholars, while it was roughly accepted by Shias.
Intellectuals as Ibn-e Mujahid (d. 324), Ibn-e Khalivayh (d. 370), Ibn-e
Shannabuz (d. 327), Ibn-e al-jazari (d. 833) and others have suggested some
criteria for differentiating and choosing "readings". Some of them are: the
authenticity of isnad, accordance to Arabic grammatical rules, and more
probably, accordance to Othmanic calligraphy of Qur'an. Among the Shias, M.
H. Ma'rifat has also suggested some norms for it. In the present article, we
have discussed the definition for "selecting", its history and norms.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • selecting readings
  • reading norms
  • authenticity of documents
  • Othmanic
  • calligraphy of scripture