تحلیل شبکه مفهومی «قدرت خداوند» در قرآن کریم

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه امام صادق(ع) پردیس خواهران، تهران، ایران.

2 استاد دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق(ع)، تهران، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تحلیل شبکه مفهومی «قدرت» خداوند متعال در قران کریم صورت گرفته است. در این پژوهش که به روش تحلیل محتوای کمی و کیفی (ترکیبی) انجام شده است؛ واژگان مرتبط با قدرت خداوند متعال در آیات قرآن کریم مورد مطالعه قرار گرفت و چهار واژه عزت، قدرت، قوت و قاهریت به دست آمد و با تحلیل آیات مرتبط کدها و مقولات هر یک از واژگان چهارگانه استخراج شد و فراوانی هر یک از مقولات مشخص گردیده و بصورت نمودار ترسیم شد. هرکدام از این چهار واژه اصلی بخشی از معنای قدرت خداوند سبحان را پوشش می دهد. مفهوم عزت بر نفوذ ناپذیری و عدم امکان دخالت موجود دیگر در تحقق اراده خداوند متعال، مفهوم قدرت بر توانایی و اختیار مطلق در تحقق بخشیدن به اراده و مجبور نبودن بر انجام کاری، مفهوم قوت بر سهولت انجام هر کار برای او و داشتن قدرت مافوق تصور و مفهوم قاهریت بر غلبه کامل بر همه مخلوقات و عدم امکان خارج شدن هیچ موجودی از سلطه او دلالت دارد. نکته دیگر آن که دو مفهوم عزت و قدرت با بیشترین فراوانی به عنوان دو مفهوم کلیدی و دو مفهوم قوت و قاهریت به عنوان دو مفهوم مکمل برای مفهوم کلی قدرت به حساب می آید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

A Content Analysis on the Conceptual Framework of God's Power in the Holy Quran

نویسندگان [English]

  • Fazele Mir Ghaforian 1
  • Hassan Bashir 2
1 Professor, Department of Islamic Teachings, Imam Sadeq University, Iran.
2 Professor, Department of Islamic Teachings, Imam Sadeq University, Iran.
چکیده [English]

The present inquiry aims to explore and analyze the conceptual framework of the "power" of God in the Holy Quran. To achieve the aim, I employ the method of content analysis in both qualitative and quantitative terms. I focus on the equivalents of the concept of God's power in the Holy Quran including Al-Aziz( The Exalted), Al-Qadir (The All-Mighty), al-Qawi (The All-Powerful), and Al-Qahir (The Dominator). Then, I analyze and decode the words, prepare a frequency distribution of individual words, and draw a word graph for visual analysis of the frequent usage of the words in the Holy Quran. The findings show that each of the Quranic equivalents covers an aspect of the concept of God's power. Al-Aziz shows God as the One whose power is overwhelming and nothing is ever capable of overcoming or interfering with His wills. The concept of Al-Qadir represents that God has the power to will anything. The attribute of al-Qawi shows He can do whatever He wills easily beyond our imagination. And finally, the concept of Al-Qahir is God's attribute as the dominator who has absolute control over everything He has created. The final point is that the two words of Al-Aziz and Al-Qadir have the most frequency in the Holy Quran and therefore are known as the key concepts, while the two other words of al-Qawi and Al-Qahir are the supplement concepts for the power of God in general.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Conceptual framework"
  • God'
  • s power":" Holy Quran"
  1.  

    1. قرآن کریم.
    2. آدینه‌وند، ابوطالب؛ پروینی، خلیل (1397ش)، «بررسی تطبیقی مشروعیت قدرت در تفاسیر المیزان و فی ظلال القرآن»، مطالعات تطبیقی قرآن پژوهی، سال3، شماره5. صص31-60.
    3. ابن‌ فارس، احمد (1404ق)، مقاییس ‌اللغة. قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
    4. ابن‌ منظور، محمد‌بن‌مکرم (1414ق)، لسان ‌العرب. بیروت: دارصادر.
    5. بهجت‌پور، عبدالکریم (1389ش)، «روش طرح توحید در قرآن»، قبسات، سال2، شماره 57، صص75-94.
    6. راغب اصفهانی، حسین‌بن‌محمد (1412ق)، مفردات الفاظ قرآن، بیروت: دارالقلم.
    7. شایسته‌نژاد، علی‌اکبر (1394ش)، «قدرت مطلق خداوند از منظر قرآن و روایات». پژوهشنامه معارف قرآنی، شماره20، صص7-28.
    8. طباطبایی، محمدحسین، (1374ش)، المیزان فی تفسیر القرآن، مترجم: محمدباقر موسوی، قم: انتشارات اسلامی.
    9. طبرسی، فضل‌بن‌حسن (بی‌تا)، تفسیر مجمع ‌البیان، مترجم: حسین نوری‌ همدانی، تهران: فراهانی.
    10. عسکری، حسن‌بن‌عبدالله (1400ق)، الفروق فی اللغة، بیروت: دارالآفاق الجدیدة.
    11. فراهیدی، خلیل‌بن‌احمد (1409ق)، کتاب العین، قم: نشر هجرت.
    12. فیروزان، توفیق (1360ش)، روش تحلیل محتوا، تهران: انتشارات آگاه.
    13. کریپندورف،کلوس (1378ش)، مبانی روش‌شناسی تحلیل محتوا، ترجمه: هوشنگ نائینی، تهران: روش.
    14. لطفی، مهدی (1395ش)، «کاربرد نظریه حوزه معنایی در مطالعات قرآنی»، تحقیقات علوم قرآن و حدیث، شماره 31، صص119-139.
    15. مصطفوی، حسن (1416ق)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: وزارت ارشاد اسلامی.
    16. Creswell, J.W; V.L. Plano Clark; M.L. Guttmannand. E.Hanson, (2003), Advanced Mixed Methods Research Design, InA.
    17. Tashakkoriand C, Teddlie (Eds.), Handbook of Mixed Methodsin Social and Behavioral Research (pp.209–240), Thousand Oaks, CA: Sage.
    18. Tashakkori, A., and C.Teddlie (2003), Handbook of Mixed Methodsin Social and Behavioral Research, First Edition, Sage PublicationInc.