نقد قرائت سریانی- آرامی لوکزنبرگ از آیه 24 سوره مریم

همتی, محمدعلی; شاکر, محمد کاظم

doi:10.22051/tqh.2017.8556.1129

نقد قرائت سریانی- آرامی لوکزنبرگ از آیه 24 سوره مریم

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

¹ استاد یار دانشکده مطالعات تطبیقی قرآن کریم شیراز

² استاد دانشگاه علامه طباطبائی

10.22051/tqh.2017.8556.1129

چکیده

مفسران مسلمان در تفسیر آیه «فَناداها مِنْ تَحْتِها أَلاَّ تَحْزَنی‏ قَدْ جَعَلَ رَبُّکِ تَحْتَکِ سَرِیًّا» (مریم، 24)، عبارات «تَحْتِها» و «تَحتَکِ» را به معنای «زیر پای مریم» و واژه «سَرِیًّا» را عمدتاً به معنای «جوی آب» و برخی به «عیسی» تفسیر کرده‌ و در نتیجه، این آیه را چنین معنا کرده اند: «پس عیسی مادرش را از زیر پای او ندا که: اندوهگین مباش؛ همانا پروردگار تو زیر پایت جوی آبی پدید آورده است.» کریستف لوکزنبرگ در کتاب "قرائت سریانی-آرامی از قرآن"، این دو را دارای اصلی سریانی دانسته، اوّلی را به معنای «هنگام زایمان» و دوّمی را به «حلال‌زاده» معنا کرده است. از نظر وی، این آیه را باید چنین معنا کرد: «پس، هنگام زایمان او [فرشته‏] مریم را ندا داد که: غم مدار، پروردگارت زایمان تو را حلال (مشروع) دانسته است»
در این مقاله با بررسی این واژه‌ها از نظر زبان شناسی تاریخی تطبیقیِ عربی- سریانی، دیدگاه لوکزنبرگ مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. نویسندگان، با بررسی معاجم سریانی، به این نتیجه دست یافته‌اند که برداشتهای آقای لوکزنبرگ در تفسیر واژگان یاد شده، گزینشی و غیر دقیق است. از این‌رو، حتی مطابق منابع سریانی نیز دیدگاه مفسران مسلمان بر دیدگاه لوکزنبرگ ارجحیت دارد.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.20082681.1396.14.1.7.3

موضوعات

تاریخگذاری و تاریخمندی

عنوان مقاله [English]

A Critique on Luxenberg Syro-Aramic Reading of the verse 24 of the chapter 19

نویسندگان [English]

mohammadali hemati ¹
mohammadkazem shaker ²

² Professor at Allameh Tabataba'i

چکیده [English]

Commentators have a different views to explain the verse above especially for explaining the « مِنْ تَحْتِها »(from beneath her)and « سَرِیًّا»(streamlet).
One of the new views based on a camparative historical Linguistics has been presented by christoph Luxemburg in The syro aramaic reading of the quran book to makes clear for the verse above.
He believes that من تحتها was originaly من نحتها in syric language which is meaning "at the moment of delivery" and سریا is originally شریا in syric language and it means legitimate.
Translation of the verse such as his opinion is:
“Then he called to her immediately after her delivery:‘Do not be sad, your Lord has made your delivery legitimate’.ˮ
Luxenburg belives this recitation is more campatible with this verse.
With camparative historical Linguistics analictic of syrian Arabic language, luxanburg views has been considered and analyzed.
camparative historical Linguistics will confirm the Islamic exegesists views

کلیدواژه‌ها [English]

من تحتها
سریا
syro-aramaic reading
the foreign vocabulary
Luxemburg

مراجع

- قرآن کریم. مترجم: محمد مهدی فولادوند

- آلوسى سید محمود، 1415 هـ، روح المعانى فى تفسیر القرآن العظیم،تحقیق: على عبدالبارى عطیة، بیروت: ‏دارالکتب العلمیه.‏

- اندلسى ابو حیان، ، محمد بن یوسف، 1420ق، البحر المحیط فى التفسیر، بیروت: دار الفکر.

- ابن عاشور، محمد طاهر، بی تا، التحریر والتنویر، بی جا: بی نا.

- ابن عطیه اندلسى، عبدالحق بن غالب،1422 ق، المحرر الوجیز فى تفسیر الکتاب العزیز، بیروت: دارالکتب ‏العلمیه.‏

- ابن منظور، محمد بن مکرم بن على، 1414 هـ، لسان العرب، بیروت: دار صادر. ‏

- ‏ ثعالبى، عبدالرحمن بن محمد، 1418ق، جواهر الحسان فى تفسیر القرآن، بیروت: داراحیاء التراث العربى. ‏

- الجمل، أحمد محمد علی، 2007م، «القرآن ولغة السریان»، مجلة کلیة اللغات والترجمة ـ جامعة الأزهر شماره 42. المکتبة ‏الشاملة.‏

- رازی، حسین بن علی، 1408ق روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، مشهد: بنیاد پژوهش های آستان ‏قدس رضوی.‏

- رازی، محمد بن عمر، 1420ﮬ ، مفاتیح الغیب، الطبعة الثالثة، بیروت: دار احیاء التراث العربى.‏

- زمخشرى، محمود، 1407ﮬ، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت: دار الکتاب العربی.‏

- طباطبایی، محمد حسین، 1374ش، المیزان فى تفسیر القرآن، مترجم: موسوى همدانى سید محمد باقر، قم: دفتر ‏انتشارات اسلامى جامعه‏ى مدرسین حوزه علمیه.‏

- طبرسى، فضل بن حسن، 1372ش، مجمع البیان فى تفسیر القرآن، تحقیق: با مقدمه محمد جواد بلاغى، تهران: ‏انتشارات ناصر خسرو.‏

- طبرسى، فضل بن حسن، 1360ش، مجمع البیان فى تفسیر القرآن، مترجم: مترجمان، تحقیق: رضا ستوده، تهران: ‏انتشارات فراهانى.‏

- طبری، محمد بن جریر، 1412ﮬ، جامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار المعرفه.‏

- فراهیدی، خلیل بن احمد، 1409ﮬ ،کتاب العین، قم: نشر هجرت.‏

- یعقوب اوجین منَّا، المطران، 1975م ، قاموس کلدانی عربی، بیروت: منشورات مرکز بابل.‏

- Costaz, Louis,S.J, 2002, Dictionnaire Syriaqus- Français, Syriac-English ‎Dictionary, Third Edition, Beyrouth, dar el- machreq.

- Luxenberg. Christoph, 2007, the syro – aramaic reading of thr Koran a ‎contribution to the decoding of the language of the Koran, Berlin, schiler. ‎

- ‎Margoliouth. MRS. 1903, A Compendius Syriac Dictionary, A Founded upon ‎The Thesarus Syriacus of R.Payne Smith‏ ،OXFORD AT THE CLARENDON ‎PRESS.‎