حرکت در تصویر پردازی داستان های پیامبران(مطالعه موردی سوره هود)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد ادبیات عربی-دانشگاه الزهرا-تهران

2 استاد و عضو هیئت علمی / دانشگاه الزهراء (س)

چکیده

از دیر باز تصویر پردازی به عنوان یکی از جنبه‌های ادبی کلام مورد استقبال ادیبان بسیاری بوده است ؛دراین میان نظریه پردازان معاصر،همواره با جستجوی تصویرگری در قرآن کریم به ریشه یابی این صنعت بلاغی پرداخته اند. در میان سوره قرآنی ،سوره هود دربردارنده تصاویر متعددی از سرگذشت اقوام پیامبران بوده است ، شاکله ی اصلی سرنوشت اقوام پیشین را، حرکت و تکاپو تشکیل داده ؛ بدین جهت در مقاله حاضر با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی افعال حرکتی در تصویر پردازی این داستان ها اقدام خواهد شد وسپس نوع افعال حرکتی و دلیل سیطره و غلبه آنها بررسی خواهد شد.غلبه افعال حرکتی انتقالی بر سایر افعال ،دال بر تصویر گری موزون و ملموس داستان‌ها بوده است ؛درمیان افعال حرکت انتقالی نیز ،حرکت انتقالی افقی بیش از سایر افعال نمود پیدا کرده که این امر نشان دهنده بازتاب اعمال آدمی به خود است .زیرا شاخص های افعال حرکت انتقالی افقی که همان آمد وشد ، مدت غیاب و حضور، سرعت و قدرت است با شاخص های برگشت عمل هر انسان به خود هم مسیر است.نتیجه عمل انسان ها مدتی غیاب دارد و سپس حاضر می شود و با سرعت وقدرت متناسب در هر زمان خود را درزندگی فرد بروز می دهد .خیر و شر تماما در سیر افقی خود در حرکتند که نتیجه آن به آدمی خواهد رسید از این رو دراین سوره که مالامال از ترسیم سرنوشت اقوام گذشته است شاهد به کارگیری این نوع فعل حرکتی هستیم که همواره دال بر بازگشت عمل هر انسان به خود است

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

“Motion” in Imagery of Prophetical Stories (Case Study of Sūrah: Hūd)

نویسندگان [English]

  • Kosar Chapchi Behbahanizade 1
  • Ensieh Khazali 2
1 adabait arabi-alzahra-tehran
2 faculty member of AL-Zahra university
چکیده [English]

For a long time, “imagery” has been widely studied as one of the literary aspects of the word by many literary scholars. Contemporary theorists have always been exploring the origins of the rhetorical industry by searching for illustrations in the Holy Qur’an. In the Qur’an, “Sūrah Hūd”contains numerous images of the life of the Prophets' tribes such as Noah, Hood, Shelah  (Saleh), Lot, and Jethro (AS), and in fact the main contributor to the fate of these tribes was move and strive. The present paper, based on the descriptive-analytical method, investigates “motion verbs” in the imagery of these stories, and then the type of such verbs and the reason for their dominance are examined. The superiority of motion verbs to other verbs indicate the concise and tangible imagery of stories, which is coherent with images which are full of weird punishments. Among the “trans-motion verbs”, too, the horizontal trans-motion is more than the other verbs, which reflects the human actions to himself. The evil and good are entirely in their horizons, which will affect man himself and thus one can take a deeper understanding of meaning.
 


 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: imagery
  • motion
  • Sūrah Hūd
  1. قرآن کریم.
  2. ابن عاشور، محمد بن طاهر (بی‌تا)، التحریر و التنویر، بیروت: موسسه التاریخ.
  3. ابن منظور، محمد بن مکرم (1997م)، لسان العرب، بیروت: دار صادر.
  4. ابن ‌طباطبا، محمدبن‌احمد (1956م)، عیار الشعر، تحقیق: طه الحاجری و محمد زغلول سلام، قاهره: المکتبة التجاریة الکبری.
  5. بطل، علی (1981م)، الصورة الفنیة فی الشعر العربی فی آخر القرن الثانی، آندلس: دار الآندلس.
  6. جاحظ، عمرو بن بحر (1938م)، الحیوان، تحقیق: عبدالسلام هارون، بیروت: داراحیاء التراث العربی.
  7. جرجانی، عبدالقاهر (1398م)، دلائل الاعجازفی علم المعانی، تحقیق: محمد عبده و محمد محمد و الترکزی الشنقیطی، بیروت: دارالمعرفة.
  8. حویزی، عبدعلی بن جمعه (1370)، تفسیر نورالثقلین، تحقیق: سید هاشم رسولی،  قم: اسماعیلیان.
  9. خفاجی، محمد عبدالمنعم، (بی‌تا)، دراسات فی النقد العربی الحدیث و مذاهبه، قاهره: دارالطباعة المحمدیة.
  10. راغب، عبدالسلام احمد (2003م)، وظیفة الصورة الفنیة فی القرآن الکریم، حلب: فصل للدراسات والترجمة والنشر.
  11. سید قطب، (1980م)، التصویر الفنی فی القرآن الکریم، بیروت: دارالشروق.
  12. الصائغ، عبدالله (1978م)، الصورة الفنیة معیاراً نقدیاً منحی تطبیقی علی شعر الاعشی الکبیر، بغداد: دارالشوون الثقافة.
  13. طبرسی، فضل بن حسن (1415ق)، مجمع البیان، مشهد: آستان قدس رضوی.
  14. عباس، احسان (1967م)، تاریخ النقد الادبی عند العرب، بیروت: دار الثقافة.
  15. عتیق، عبدالعزیز (1972م)، فی النقد الادبی، بیروت: دارالنهضة العربیة.
  16. عسکری، ابو هلال (1984م)، الصناعتین فی الکتابة و الشعر، تحقیق: مفید قمیحة، بیروت: دارالکتب العلمیة.
  17. عصفور، جابر احمد (1992م)، الصورة الفنیة فی التراث النقدی و البلاغی عند العرب، بیروت: المرکز الثقافی العربی.
  18. قمی، علی بن ابراهیم (1404ق)، تفسیر القمی، تحقیق: سید طیب موسوی، قم: دار الکتاب.
  19. مبارک، زکی (1993م)، الموازنة بین الشعراء، بیروت: دار الجیل.
  20. محمد داود، محمد (2002م)، الدلالة و الحرکة، قاهره: دار الغریب.
  21. مکارم شیرازی، ناصر (1382)، برگزیده تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الاسلامیة.