نگاهی دوباره به نویسنده الرجال برقی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه رازی، کرمانشاه،

2 استادیار گروه الهیات دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

چکیده

رجال­شناسان متقدم معمولاً در شمار کتاب‌های احمد بن محمد برقی از کتاب الرجال یاد می­کنند. با این‌همه ابن­ندیم از نخستین کسانی است که این انتساب را به پدر احمد، محمد بن خالد برقی بازمی‌گرداند و حتی کتاب دیگر احمد یعنی المحاسن را به پدر منسوب می­کند. پس از وی، معاصرانی چون آقابزرگ تهرانی این ادعا را به‌نوعی دیگر بازگو کردند. شوشتری با قرائنی چند، نهایی‌ترین دیدگاه را مطرح کرد و الرجال برقی را به نواده احمد برقی منسوب دانست. دیدگاه شوشتری اکنون پذیرفته شده و متقن به نظر می­رسد. با این‌همه خطای در برداشت از عبارت برقی در این دلایل وجود دارد؛ زیرا عبارت «کتاب سعد» به کتاب سعد بن سعد اشاره دارد و نه کتاب سعد بن عبدالله که شوشتری مدعی است. تصریح متقدمان، انصراف نام برقی به احمد برقی در کتاب‌های رجالی و نیز شهرت فراگیر احمد برقی از دلایلی است که نشان می­دهد، کتاب الرجال به وی تعلق دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Study of the Author of Al-Rijāl Al-Barqī

نویسندگان [English]

  • Farima Mirzaiee 1
  • Azam Farjami 2
  • Jamal Farzandwahy 2
1 Master of Qur’an and Hadith Sciences, Razi University, Iran,
2 Assistant Professor, Department of Theology, Razi University, Iran.
چکیده [English]

The Early biographers (rijālis) usually mention “the book of al-Rijāl” among the works of Ahmad bin Mohammad Al-Barqī; Ibn Nadīm is of the first scholars who ascribed this book to Ahmad’s father, Muhammad ibn Khālid Barqī, and even ascribed Ahamd’s another book, Al-Maḥāsin, to the father, as well. Afterwards, some contemporary scholars including Āqā Buzurg Tehrani repeated this claim in another way. Among all, the theory of Shūshtarī, who proposed the last idea and attributed al-Rijāl to Ahmad’s grandson, today is accepted and argued to be true. However, he made mistake of comprehending a phrase used by Barqī in his book and hence that’s why Shūshtarī had such an idea; for the phrase “Sa'd’s book” refers to the book of “Sa'd bin Sa'd”, not the book of “Sa'd bin Abdullah”, as Shūshtarī claimed. The early biographers’ clear statements, referring the name of Barqī to Ahmad Barqī in Rijāl books, as well as, the general reputation of Ahmad al-Barqī, are some reasons which ascribe al-Rijāl to him.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ahmad ibn Mohammad Barqī
  • Al- Rijāl of Al-Barqī
  • Rijāl science
  • History of Hadith‎

مراجع

آقابزرگ تهرانی، (1983م)، الذریعه الی تصانیف الشیعه، بیروت: دار الاضواء، چاپ سوم.
2. ابن‌سعد، محمد، (بى‏تا)، الطبقات الکبرى، بیروت: دارصادر.
 3. ابن‌شهر آشوب، ابوعبدالله محمد بن علی، (1380ق)، معالم العلماء، چاپ دوم، نجف: مطبعة الحیدریة.
4. ابن‌غضائری، احمد بن حسین، (1422 ق)، الرجال، تحقیق محمدرضا حسینى جلالى، قم: دارالحدیث.
5. ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، (1350 ش)، الفهرست، تحقیق رضا تجدد، تهران: نشر حکمت.
6. برقی، احمد بن ابوعبدالله، (بی­تا، الف)، الرجال، تهران: دانشگاه تهران، چاپ دوم.
7. برقی، احمد بن محمد بن خالد، (بى‏تا، ب)،  المحاسن، تحقیق جلال الدین حسینى محدث ارموی، تهران: دارالکتب الاسلامیة.
8. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، (بی­تا)، کشف الظنون عن أسامی الکتب والفنون، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
9. خلیفة بن خیاط، (1414 ق)، تاریخ خلیفه، به کوشش سهیل زکار، بیروت: دارالفکر.
10. خویی، ابوالقاسم، (1413 ق)، معجم الرجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة، چاپ پنجم، نجف: دارالعلم.
11. سبحانی، جعفر، (1414 ق)، کلیات فی علم الرجال، قم: مؤسسة النشر الاسلامى التابعة لجماعة المدرسین.
12. سمعانی، ابوسعد عبدالکریم بن محمد، (1408ق)، الانساب، تحقیق عبدالله عمر بارودی، بیروت: دارالجنان.
13. شوشتری، محمدتقی، (1419ق)، قاموس الرجال، قم: مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین.
14. صدوق، محمد بن علی، (1417 ق)، الامالی، قم: مؤسسة البعثة.
15. صدوق، محمد بن علی، (1387ق)، التوحید، به کوشش سید هاشم حسینى، قم: جماعة المدرسین فى حوزة العلمیة.
16. صدوق، محمد بن علی، (بى‏تا)، الخصال، به کوشش على اکبر غفارى، قم: جماعة المدرسین فى الحوزة  العلمیة.
17. صدوق، محمد بن علی، (1404ق)، من لایحضره الفقیه، تحقیق على اکبر غفارى، چاپ دوم، قم: جامعة المدرسین.
18. طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن، (1363ش)، الاستبصار فیما اختلف من الاخبار، تحقیق سیدحسن خرسان، تصحیح محمد آخوندى، چاپ چهارم، قم: دارالکتب الاسلامیة.
19. طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن، (1365 ش)، تهذیب الاحکام، تحقیق حسن خرسان، تصحیح محمد آخوندى، چاپ چهارم، تهران: دارالکتب الاسلامیة.
20. طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن، (1415 ق)، الرجال، تحقیق جواد قیومى، قم: مؤسسة النشر الاسلامى التابعة لجماعة المدرسین.
21. طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن، (1422 ق )، الفهرست، تحقیق جواد قیومى، چاپ دوم، قم: نشرالفقاهة.
22. علی بن محمد علوی، (1409 ق)، المجدی فی أنساب الطالبین، تحقیق دکتر احمد مهدوی دامغانی، قم: کتابخانه آیه الله مرعشی.
23. فرجامی، اعظم، (1394 ش)،  زیدیه و حدیث امامیه، قم: دارالحدیث.
24. قمی، محمد بن حسن، (1361ش)،  تاریخ قم، ترجمه حسن بن علی بن حسن بن عبدالملک قمی، تحقیق سید جلال الدین تهرانی، تهران: توس.
25.کلینی، محمدبن یعقوب، (1389 ق)، الکافى، تحقیق على اکبر غفارى، چاپ دوم، تهران: دار الکتب الاسلامیة.
26. ملکیان، محمدباقر، (1392 ش)، «نیم نگاهی به کتاب رجال همراه»، فصلنامه آینه پژوهش، خرداد و تیر ماه، شماره 140.
27. نجاشی، احمد بن على، (1424 ق)، الرجال، تحقیق موسى شبیرى زنجانى، چاپ هفتم، قم: مؤسسة النشر الاسلامى التابعة لجماعة المدرسین.
28. یاقوت حموی، أبوعبدالله بن عبدالله رومی، (1411ق)، معجم الأدباء أو إرشاد الأریب إلى معرفة الأدیب، بیروت: دارالکتب العلمیة.
29. یاقوت حموی، أبوعبدالله بن عبدالله رومی، (1979م)، معجم البلدان، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
تحقیقات علوم قرآن و حدیث
دوره 16، شماره 1 - شماره پیاپی 41
اردیبهشت 1398
صفحه 145-166

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 24 مرداد 1397
  • تاریخ بازنگری: 24 اسفند 1397
  • تاریخ پذیرش: 11 اسفند 1397

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار